Gerbert in Kpando

Jaja, Gerbert Voortman oet Riessen is in Kpando. Na een lange reis kwam hij gisteren aan in Accra, waarna we meteen zijn naar Kpando zijn gereisd.

Morgen hopen we weg te gaan uit Kpando. We gaan, in tegenstelling tot wat we eerder hadden gepland, niet naar Tamale en Mole. Daar is een ongelukje gebeurd tussen een Amerikaan en een Ghanees, waardoor 'witte mensen' niet meer geaccepteerd worden in die regio. We blijven daarom aan de zuidkust en gaan richting het westen. Er is een nationaal park bij de grens met Ivoorkust wat we graag willen bezoeken. Daarnaast gaan we natuurlijk naar Cape Coast en Kakum. Het laatste weekend wordt lekker strandweekend!

Zo, dit was voorlopig het laatste bericht. Liefs en tot in Nederland!

De laatste week

Inderdaad, vrijdag Kpando verlaten.. en daarmee een stap naar het einde van het disability onderzoek.

Inmiddels hebben we de laatste workshop gehouden. Iedereen was erg betrokken toen we de aanbevelingen voor verbetering vertelden. Er werd vooral veel over het Department voor Social Welfare (instituut waar je voor hulp moet zijn als je disabled bent) gesproken. Als je persoon met een disability bent moet je naar het kantoor van Social Welfare reizen en je inschrijven om in aanmerking te komen voor financiele hulp. 2% van de begroting gaat naar Social Welfare en deze mag dit verspreiden over mensen met een disability, speciaal onderwijs en organisaties die betrokken zijn bij disability. Van alle 72 mensen die we hebben geinterviewd, wisten maar twee personen van Social Welfare af! Is dit niet schrikbarend weinig? Daarnaast blijkt nog dat het geld, waar Social Welfare over beschikt, vaak niet op de juiste plaatsen komt. Toen wij daar naar Social Welfare gingen om de directeur te interviewen, schrokken we nog meer. Er werken namelijk maar twee mensen bij Social Welfare voor het hele Kpando District! Die kunnen toch nooit alle op tijd behandelen?

De hele workshop duurde een paar uur, dit is slechts een element waar veel in verbetert kan worden. We hadden een lunch geregeld ter afsluiting en iedereen kreeg een groepsfoto als bedankje. Zonder alle vrijwilligers was dit onderzoek zeker niet gelukt!

Omdat we zoveel adviezen hebben voor allerlei instanties, maar ook voor de community zelf, hebben we besloten om niet zelf terug te gaan naar de communities. Het is jammer om snel een uurtje naar iedere community te gaan en snel alle informatie af te raffelen, als je zoveel te vertellen hebt. We gaan daarom een andere vrijwilliger van United trainen om naar de communities te gaan. Zij kan daar dan een paar uur blijven en alles in makkelijk Engels aan iedereen uitleggen.

Wat grappig is als je zoveel (Afrikaans) Engels praat en af en toe Nederlands, is dat je veel nieuwe woorden ontwikkelt (opsolven = oplossen, put it daar maar = leg het daar maar) of Afrikaanse gewoonten overneemt. Bijvoorbeeld bijbegroeting zeggen: you're welcome; of bijafscheid: God bless you. Daarnaast nodig je mensen uit als je zelf aan het eten bent: you're invited. Het zal niet meevallen om straks weer behoorlijk Nederlands te spreken.

Nog drie nachtjes! Dan komt Gerbert! Nog vijf nachtjes! Dan reizen!

Het gaat goed!

Inderdaad, het gaat goed! Zowel met mijn gezondheid als het onderzoek! We zijn al dagen lekker aan het typen en zijn nu ongeveer klaar met het analyseren van de interviews. Nu rest ons nog het schrijven van de discussie, beperkingen en de aanbevelingen. Het einde komt in zicht!

En volgende week woensdag komt Gerbert aan in Accra! Eindelijk! Daar kijk ik enorm naar uit! We zullen dan twee dagen in Kpando blijven. Daarna gaan we richting Tamale om Mole National Park te bezoeken (als de wegen goed begaanbaar zijn, je weet het maar nooit in het regenseizoen). Vervolgens willen we ook nog Kakum National Park bezoeken en de slavenforten in Cape Coast.

En dan..! 1 augustus weer terug in Nederland! Heuj!

Weer een mijlpaal

De interviews zijn afgerond! Wat een werk. Uiteindelijk 72 interviews gedaan en een stuk of 10 interviews met organisaties. Vooraf in Nederland hadden we niet gedacht dat we dat gedaan kregen.Nu is dan ook het schrijven begonnen. Achtergrond informatie, conceptual framework, onderzoeksvragen, methodologie, resultaten, discussie en conclusie met aanbevelingen. Het word een enorm rapport waarin dus alle resultaten van het literatuuronderzoek in Nederland staan, de resultaten van de headcount en de resultaten van de interviews met mensen met een disability en organisaties.

De afgelopen 3 dagen hebben we een goede start gemaakt met het schrijven. Het valt niet mee om in die hitte op je laptop te werken. Gelukkig heeft het de afgelopen dagen veel gereged, zodat je het gevoel hebt dat je ook niet anders kan. Met regen de hort op is geen doen, alle zandwegen veranderen in beekjes en rivieren.

'Nothing about us, without us' (Niets over ons, zonder ons) is een motto dat we graag in ere willen houden. Daarom gaan we over ruim een week naar terug naar alle communities waar we onderzoek hebben gedaan om de resultaten van het onderzoek te vertellen aan alle mensen met een beperking. Waarom zouden zij, die het ons hebben mogelijk gemaakt dit onderzoek uit te voeren, die ons zoveel hebben gegeven, niet iets terug krijgen?

Tenslotte zullen we nog een laatste workshop houden voor alle contact personen uit de community. Zij krijgen allemaal een kopie van het rapport. Ook de organisaties krijgen allemaal een kopie. Vervolgens zullen we het rapport ook overhandigen aan de District Assembly en natuurlijk, UNiTED.

Het einde is in zicht!

De grotten van Lipke Todome

Afgelopen zaterdag zijn we 's morgens vroeg opgestaan en richting Hohoe en verder naar Wli vertrokken naar Lipke Todome. Het was even zoeken, maar uiteindelijk hadden we het bezoekerscentrum gevonden. En daar ontstond een heus gevecht wie welke man van het dorp ons naar de grotten mocht brengen. Eerst bleef het beperkt tot in het kantoor, later werd het verplaatst naar de straat en gingen zelfs de vrouwen er zich mee bemoeien.

Na een uur zijn we dan eindelijk vertrokken voor een klim naar de top van de berg. Het was een erg zware klim, maar zeker de moeite waard. We zagen verschillende prachtige uitzichten over zowel Ghana als Togo (het ligt op de grens met Togo). Bovenaan de berg zijn zes grotten, die vroeger bewoond door de Bakwa stam, de voorouders van de mensen uit Likpe Todome. De eerste grot werd gebuikt als een strategische plaats voor oorlogen, de tweede functioneerde als een wachttoren om de vijand te bespioneren. De derde grot was om dekking te zoeken terwijl de vierde grot het paleis was van de chief. De vijfde diende als gevangenis en de zesde is een lange verticale tunnel die werd gebruikt voor zowel wachttoren als rustplaats. Het was zeker de moeite waard om met touwen en lianen, over rotsen (niet naar beneden kijken!!), en door stof en regenwoud te klimmen. Nadat we alle zes grotten hadden gezien zijn we de weg via een andere weg dan de heenweg afgedaald en hebben we de Wadjakli Watervallen bekeken.

Toen we totaal uitgeput beneden kwamen realiseerden we ons hoe vies en plakkerig we waren. We zaten helemaal onder het stof van de grotten, onder zaden uit het regenwoud en overal zat zand. Toen we thuis kwamen hebben we eerst gedoucht en toen heerlijke geslapen!

Weer een stapje verder

Inmiddels zitten we half juni en hebben we de diepte-interviews met de mensen met een disability (beperking) afgerond. Van elke disability (zien, horen, mobiliteit, zelfverzorging, spreken en mentaal) en van gradatie (mild, gemiddeld, ernstig, niet mogelijk) hebben we drie interviews afgenomen. Dat komt uit op 76 interviews in totaal.

Volgende week gaan we de interivews nog uitbreiden met interviews bij diensten en organisaties, zoals de zorgverzekering, health assembly, dokter, zuster, kruidengeneesheer en gebedsgenezer.

Die interviews hebben we natuurlijk niet met ons drieën alleen gedaan. Daarbij hebben ons verschillende contactpersonen en vertalers geholpen. Anders was het echt onmogelijk! De meeste mensen konden namelijk alleen de lokale taal Ewe spreken. Ik zal jullie nog even een lesje geven van een standaard conversatie.

< Ndiena < Goedemorgen
> Ndie > Ook goedemorgen
< Appemmetò? < Hoe is je huishouden, hoe is alles?
> Èdò > Goed!
< Olienuera? < Hoe gaat het met jou?
> Ee > Het gaat goed
< Weezo < Welkom hier
> Joo > Ok

Ook de voetbal krijgen we hier wel mee! Ghana is echt een voetbal land. We zijn dan woensdag ook naar de voetbalbar geweest (lees: veel houten bakjes voor een kleine tv). Zie de foto's voor de oranje sfeer!

Tot de volgende keer maar weer!

Bezoek uit Rijssen

Wat heb ik een geweldige week gehad! Heerlijk om weer eens lekker onder de Rijssenaren te zijn en dialect te spreken (ik was het bijna verleerd). Vorige week zaterdag, 2 juni, kwamen mama en Annelies vroeg aan op de luchthaven in Accra. Daar heb ik ze opgehaald en zijn we met het openbaar vervoer naar Kpando gereden. Daar hebben ze kennis gemaakt met mijn werkomgeving en Kpando verkend. Vervolgens hebben we de Wli watervallen bezocht en zijn we naar Atimpoku gereisd. Ik ben toen terug gegaan naar Kpando omdat mijn werk gewoon doorgaat. Zij zijn doorgereisd naar Cape Coast om daar Kakum National Park en de slavenforten in Cape Coast te gaan bezoeken. Vervolgens hebben we elkaar afgelopen weekend weer ontmoet in Atimpoku. Nu zijn ze inmiddels weer in Accra waar ze morgen het vliegtuig nemen naar Nederland.

De week was niet alleen geweldig omdat we leuke dingen hebben gedaan, maar ook omdat we weer een voorraadje voedsel uit Nederland hebben. We kregen een bruin brood, KAAS (!), hagelslag en muisjes, koffie en Cup à Soup (elke middag om vier uur).

Ik ben weer thuis in Kpando waar het aftellen kan beginnen. Nu we eenmaal over de helft van de reis/onderzoek zijn gaat de tijd heel snel. Eerst twee weken interviews, dan schrijven en vervolgens komt Gerbert en gaan we reizen!

Tot de volgende keer!

Start interviews

Deze week is een nieuwe periode aangebroken. We beginnen morgen met de interviews! Vorige week hebben we een interviewleidraad ontworpen en mensen geselecteerd voor de interviews. Omdat niet iedereen hier Engels spreekt, maar Ewe, moest de interviewleidraad ook vertaald worden naar Ewe. Dit heeft een docent Engels voor ons gedaan, vervolgens is de leidraad door Godwin (hoofd van het weeshuis) weer terug vertaald naar het Engels zodat we zeker wisten dat de vertaling goed was. Morgen hopen we te starten in Aveme Beme en Aveme Amanfrom, twee communities die best ver van Kpando Konda liggen. De health volunteer van Dzoanti is Efraïm, hij krijgt veel werk, want uit zijn (grote) community zijn maar liefst 20 mensen geselecteerd voor een interview. Een interview zal ongeveer 60 minuten in beslag nemen, dus hij krijgt een paar drukke weken.

Nu Meghan weg is voelt het best raar om constant Nederlands met elkaar te spreken. We waren soms al zo 'verengelst' dat wij, als Nederlanders, Engels tegen elkaar spraken.

Vrijdag hopen we naar Accra te gaan om ons visum te verlengen, Ella en Chloe gaan dan 's avonds weer terug naar Kpando. Ik zal in Accra blijven om mama en Annelies 's zaterdagsmorgens van het vliegveld te halen :-)! Ik kan niet wachten!

Tot snel!